چه کسانی نباید پرتقال و نارنگی بخورند؟ - یزد بلاگ

زمستان سال جاری برخلاف چند سال قبل با کاهش چشمگیر دمای هوا بویژه در بعضی منطقه ها کشور روبرو هستیم؛ موضوعی که فعالیت های روزمره بسیاری را دستخوش تغییر نموده است؛ اما چگونه می توان با رعایت اصولی ساده در تغذیه و سبک زندگی، عوارض این فصل برای سلامتی را به حداقل رساند؟

زمستان طبی نزد حکمای پیشین، زمانی است که مردم به سبب سردی هوا محتاج به پوشش بیشتر بوده و حیوانات صحرایی و کوهی در شکاف کوه ها و غارها پنهان می شوند و بسیاری از انواع حشرات از بین می روند. به علت تابش آفتاب به صورت مایل به زمین و بارش برف و باران طبع فصل زمستان سرد و تر است.

بنابر اعلام دفتر طب ایرانی وزارت بهداشت، این فصل برای افراد با غلبه صفرا مناسب تر است ولی برای افراد با غلبه سردی و تری یا بلغم و افراد سالخورده مناسب نیست. در هر سه نظام طب ایرانی، طب هندی و طب چینی این باور وجود دارد که در فصل زمستان نسبت به سایر فصول سموم و مواد زائد بیشتر از دیگر فصول سال در بدن انباشته می شوند.

اثرات فصل زمستان بر بدن انسان

- به علت سردی هوا و بسته شدن منافذ پوستی در سر و بدن، حرارت میل به درون پیدا میکند و گویی حرارت غریزی و قوای بدنی در این فصل تقویت می گردد.

- به علت غلبه سرما بر بیشتر بخش های بدن، اخلاط غلیظ و ساکن می شوند.

- با کم شدن حرکات تحلیل برنده رطوبات و زیاد شدن خواب، مواد زائد در بدن افزایش می یابند.

- زمستان موجب افزایش فراوری بلغم و امراض بلغمی است و با مصرف غذاهای غلیظ، سرد و مرطوب در زمستان احتمال ابتلا به نزله و زکام افزایش می یابد؛ البته این امر بیشتر در افرادی که ضعف گوارش دارند، اتفاق می افتد. اگر فراوری این رطوبت ها در بدن افزایش یابد سرفه، سینه درد، درد پهلو، انواع ذات الریه، عفونت در چشم، تورم حلق، بیماری های عصبی و سردرد مزمن پدید می آید که حتی ممکن است در مواردی به سکته و صرع منتهی گردد.

- در زمستان رسوب اندازه ادرار بیش از رسوب اندازه ادرار در تابستان است.

- اثر نهایی زمستان بر افرادی که تدابیر این فصل را رعایت نمایند این است که هضم بهتری خواهند داشت و گوشت و خون بدن شان در این فصل زیاد می گردد اما اگر پرخوری نمایند و ورزش و تحرک بدنی کافی نداشته باشند ممکن است افزایش غلظت خون به حدی برسد که به بدن آسیب برساند.

- در زمستان به علت کاهش اندازه تابش آفتاب در طول روز امکان بروز افسردگی در بعضی افراد مستعد، بیشتر می گردد.

تدابیر مهم برای فصل زمستان

- از مصرف غذاهای سرد و تر بویژه در شب ها پرهیز کنید. (مخصوصا اگر علائم غلبه سردی و تری یا بلغم دارید.)

- از غذاهای گرمی بخش مصرف کنید. البته بدیهی است که اندازه غذاها در هر فرد به تناسب مزاج او مناسب است. در زمستان بدن احتیاج بیشتری به غذا بویژه گوشت دارد ویژه آنکه با دارچین، زیره و رازیانه همراه گردد زیرا حرارت غریزی زمستان و هضم در این فصل قوی است و عمل گوارش برای معده آسان تر است. اما اگر زمستان گرم تر از حد مورد نظر باشد یا بارندگی کمی رخ دهد باید در مصرف اندازه غذا دقت کرد.

- سایر مواد گرم و خشکی که برای تغذیه زمستان مناسب هستند نیز شامل کره، عسل، بادام، تخم شربتی، پسته، پونه، پیاز، دنبه، ترب، تره، جعفری، چای، خردل، خرما، دارچین، خرمالو، ریحان، زردچوبه، زعفران، زنجبیل، زنیان، زیتون، زیره سیاه، سیر، شنبلیله، فلفل، فندق، کرفس، مویز، کلم، گردو، گل سرخ، لپه، مرزه، موسیر، موم عسل، نارگیل، نخود، نعناع، عرق بهارنارنج، هل و.... است .

- نوشیدنی ها و غذاها را به صورت گرم مصرف کنید و از مصرف یخ جدا خودداری کنید.

- در دنیای امروز انواع و اقسام میوه ها در فصل زمستان در دسترس است اما، مصرف میوه های تابستانی که سرد و مرطوب هستند مانند هندوانه، خیار، گوجه فرنگی و... در زمستان موجب بروز عوارض و بیماری خواهد شد؛ بنابراین بیشتر از میوه های گرم، خشک و خشکبار بهره ببرید. حتی مصرف زیاد میوه هایی مثل پرتقال و نارنگی که رطوبت زیادی دارند برخلاف آنچه تصور می گردد بویژه در افرادی که معده های سرد و تر دارند باعث افزایش احتمال بروز سرماخوردگی و نزله خواهد بود.

- به افراد کهنسال توصیه می گردد در زمستان انجیر را خیسانده و مصرف نمایند زیرا برای تلیین مزاج شان خوب است.

- در زمستان پس از استحمام نباید به طور ناگهانی در معرض هوای خارج از خانه قرار بگیرید.

- در این فصل از خوابیدن در روز پرهیز کنید زیرا باعث ایجاد بیماری های رطوبتی و نزله می گردد. تباهی رنگ چهره، سستی بدن، احساس کسالت و کاهش اشتها از دیگر عوارض خواب روز هستند.

- برترین زمان ورزش در فصل زمستان آخر روز است، البته منظورمان روز طبیعی یعنی زمان غروب خورشید که حدودا 4 یا 5 بعد از ظهر است. کسانی که در بدن شان رطوبت زیادی دارند در این فصل باید ورزش سنگین انجام دهند تا از پیدایش و انباشت اخلاط در بدن جلوگیری نمایند.

- در زمستان باید از فصد، حجامت و اسهال و استفراغ قوی خودداری کنید؛ اما در زمان مورد احتیاج با تشخیص پزشک ماهر می توان از مسهل های ضعیف یا میانه و یا فصد به قدر احتیاج بهره جست.

تدابیر طب ایرانی برای فعالیت های خارج از خانه در روزهای سرد و برفی

- بهتر است افراد به قدر اشتها غذای گرم بخورند و پس از اینکه حرارت غذا در بدن شان منتشر شد، حرکت نمایند.

- باید هنگام خروج از منزل، بینی، دهان، سر و گردن را با شال و کلاه پوشاند.

- برای افرادی که سرمایی تر هستند می توان توصیه کرد پیش از خارج شدن از منزل غذایی که در آن مغز گردو، سیر، پیاز و روغن باشد بخورند و یا پیش از حرکت کمی فلفل یا سکنجبین عسلی بخورند که دفع ضرر سرما کند.

- پس از بازگشت به خانه نباید ناگهان نزدیک بخاری یا گرمای زیاد بروید بلکه اول باید هوای اتاقی که در آن ساکن هستید گرم گردد و پس از تسکین شدت سرما، به بخاری نزدیک شوید.

منبع: ایسنا