شبی برای تقدیر طیاب و ضابطی جهرمی

به گزارش یزد بلاگ، مراسم بزرگداشت های جشنواره سینما حقیقت که هرسال همزمان با اختتامیه این رویداد برگزار می گردد، سال جاری به صورت جداگانه در جریان برگزاری جشنواره، در پردیس چارسو برگزار و از دو هنرمند پیشکسوت این حوزه، منوچهر طیاب و احمد ضابطی جهرمی تقدیر و تجلیل شد.

از سفر با تور پاتایا لذت ببرید.

به گزارش خبرنگاران،مراسم بزرگداشت منوچهر طیاب و احمد ضابطی جهرمی به همت انجمن کارگردانان سینمای مستند ایران عصر پنجشنبه 21 آذرماه پردیس سینمایی چارسو برگزار گردید.

در این آیین که همه ساله ضمن برگزاری مراسم اختتامیه انجام می شد، محمد حمیدی مقدم -دبیر جشنواره و مدیرعامل مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی-، علیرضا رضاداد -مشاور رئیس سازمان سینمایی-، سیدسلیم غفوری -مدیر شبکه مستند-، مرتضی رزاق کریمی -قائم مقام مدیرعامل مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی- و همچنین خسرو سینایی، همایون امامی، شهاب الدین عادل، حسین ترابی، ارد عطارپور و فتح الله امیری حضور داشتند.

محمد حمیدی مقدم دبیر سیزدهمین جشنواره سینما حقیقت در ابتدای این مراسم با اشاره به اینکه جشنواره سیزدهم حقیقت ادای دین ویژه به مفاخر سینما مستند داشته است، گفت: سال جاری سال سینمای مستند بود و رشد قابل توجه این سینما با انرژی مضاعف جوانان در بخش های مختلف این رویداد در کنار پاسداشت نسل گذشته بسیار ارزشمند است. من فکر کردم مراسم نکوداشت باید در جریان تپنده جشنواره برگزار شود.

دبیر جشنواره در ادامه صحبت های خود به بیان ویژگیهایی از این دو هنرمند پرداخت و افزود: در دهه 60 هر چه از سینمای مستند دنیا خواندیم و یاد گرفتیم از ترجمه های دکتر ضابطی جهرمی بود. او در حوزه دانش نظری و ساخت مستند کار نموده و در همان سال ها آقای طیاب یک مثال بی بدیل در مستندسازی برای نسل ما بود و هیچ کس با او توان رقابت نداشت. عشق به ایران و سفر؛ پیوند دهنده دنیا مستندسازی این دو بزرگوار است، سفر، یادگیری و پله پله پیش رفتن مشخصه این دو هنرمند باسابقه است که باید آن را به جوانان هم بیاموزیم.

در ادامه مراسم و در بخش تقدیر از احمد ضابطی جهرمی،مستند سنگِ جان که فرایند ساخت سردیسی از این هنرمند بود، به نمایش درآمد.

سپس ارد عطارپور مستندساز با حضور در صندلی درباره احمد ضابطی جهرمی و سالهای دانشجویی اش گفت: من جزو شاگردان سال 62 باغ فردوس بودم، باغ فردوس در آن سال ها تکه ای از بهشت بود. آقای ضابطی جهرمی را اولین بار در آنجا دیدم و از آن روز تا به حال نسل های مختلفی از باغ فردوس فارغ التحصیل شدند که همگی از شاگردان ایشان بودند، از نویسنده، فیلمساز تا نظریه پرداز سینمای مستند، دانشجو او بودند.

فتح الله امیری مستندساز نیز که از دانشجویان این هنرمند بوده، در سخنانی اعلام کرد: من در سالهای 82 تا 85 در مقطع کارشناسی ارشد شاگردشان بودم و در اواخر دوره فهمیدم که بسیاری از سخنان ایشان را متوجه نشدم برای همین چندین ترم دیگر پس از اتمام مقطع تحصیلی ام، سر کلاس هایشان حاضر شدم.

او ادامه داد: من بیشتر از مستندسازی، اخلاق، وطن دوستی و انسانیت را از وی آموختم. ما مستندسازی را با اشعار فردوسی یاد گرفتیم وتا انتها عمر مدیون ایشان هستم و به اینکه شاگردشان بودم افتخار می کنم و تنها استادی که هنوز هم با او در ارتباط هستیم و مثل یک پدر پیگیر ما هستند، استاد ضابطی جهرمی هستند.

شهاب الدین عادل، پژوهشگر سینمای مستند در سخنانی درباره سالهای دوستی و همکاری با این هنرمند و استاد دانشگاه گفت: او را از سال 1354 می شناسم و اولین باری که او را دیدم در زیرزمین دانشکده هنرهای دراماتیک بود زیرا می خواستند یادداشت هایی را درباره سینمای برزیل به مرحوم پرویز شفا نشان دهند. من در آن موقع سال اول بودم و دکتر ضابطی جهرمی سال انتهای. وقتی ایشان فارغ التحصیل شدند دکتر شفا به من گفت او یکی از فارغ التحصیلان بسیار با دانش و مسلط به زبان انگلیسی است که آینده درخشانی دارد و من هم در این سال ها چیزی جز این موضوع ندیدم.

وی ادامه داد: ایشان جدای از شخصیت علمی شان که برای همه ما زبانزد است، در حوزه سینمای شوروی، سینمای مستند، ادبیات و ارتباط آن با سینما آثار متعددی را تالیف و ترجمه کردند و علاقه بسیاری به نظریه دارد و همچنین باید گفت مرکز آموزشی و دانشکده سینمایی نبوده که دکتر ضابطی جهرمی نقشی در تاسیس آن نداشته باشند، در هر بخشی از سینمای کشور رد پایی از این استاد وجود دارد.

سپس با حضورمحمد حمیدی مقدم، سلیم غفوری نشان فیروزه جشنواره حقیقت به احمد ضابطی جهرمی اهدا شد.

احمد ضابطی جهرمی پس از دریافت هدایای خود در سخنانی ضمن تشکر از مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی و تاکید بر اینکه از سال 83 به صورت افتخاری با این مرکز همکاری داشته، اعلام کرد: مدیریت مرکز طی این سال ها تغییر کرد ولی نیروهای این مرکز ماندند که از وزنه های اصلی آن هستند.

وی ادامه داد: گاهی از من می پرسند چرا دانشجویان خود را دوست داری؟ پاسخ من بسیار ساده اما آگاهانه است، می گویم اگر دوست شان نداشته باشم نمی توانم به آن ها چیزی بیاموزم، دوستی اصلی من با دانشجویانم پس از فارغ التحصیلی آغاز می شود و پیگیر کارها و احوالشان هستم. آن کس که فکر می نماید احتیاجمند دانش من است با هر ایدئولوژی که باشد من در خدمتش هستم.

ضابطی جهرمی با بیان اینکه این مراسم باید با بزرگداشت آقای طیاب آغاز می شد، به فیلمی که درابتدای مراسم پخش شد اشاره نمود و گفت: استاد رها تندیسی که در فیلم مشاهده کردید را برای من ساختند. این تندیس در زادگاه من قرار گرفته است. مردم زادگاه من مجموعه مستندی که در مدح نخل ـ درختی که من نوجوانی ام را با آن سپری کردم ساخته ام ـ را بسیار دوست دارند و برایم جالب است که با یک مستند اینچنین ارتباط برقرار شده است.

ضابطی جهرمی در بخش انتهای صحبتهایش تعریفی آکادمیک از سینمای مستند ارائه کرد و گفت: سینمای مستند، سینمایی راستگو، صادق و اخلاق گراست، سینمای اشخاصی است که نظرات، اظهارات، ادعاهای خود را درباره حقایق با اسناد معتبر همراه می نمایند، سینمای مستند، سینمای افراد اهل تحقیق و تفکر است، سینمای افراد پیشرو، رادیکال، منتقد و معترض است و ...

در ادامه مراسم که به تقدیر از منوچهر طیاب اختصاص داشت، همایون امامی درباره این هنرمند پیشکسوت و سالهای فعالیت اش متنی را نوشته بود که در بخشی از آن آمده است: منوچهر طیاب کمی پس از فرخ غفاری و هژیر داریوش که آن ها نیز چون او سینما را در فرنگ آموخته و با جریان سینمای هنری روز دنیا به خوبی آشنایند به وطن باز می شود. طیاب ریتم را در سال 1343 به عنوان دومین فیلم خود می سازد و یونسکو فیلم را می بیند و به عنوان منبعی مهم در آموزش تدوین آن را برای دیگر کشورها به اشتراک می گذارد.

او افزود: طیاب معماری خوانده است، پس طبیعی است که نخستین مستندسازی باشد که در مجموعه ای ماندگار معماری ایران را به خاطر جنس منحصر به فردش ثبت کند. مجموعه معماری ایران ساخته و عرضه می شود که امروزه همچنان کارکرد و طراوت خود را دارد به ویژه در مسجدجامع که نه با رویکردی اطلاعاتی که با دیدی هنری حس عبور از برابر این موسیقی منجمد را به خوبی به تو منتقل می نماید. در برابر کارنامه سینمایی طیاب، ساعتها می توان سخن گفت.

وی همچنین گفت: طیاب به عنوان ایرانشناسی عاشق در می یابد که پروژه های ایران شناسی اش را اگر در چهار رده اجرایی کند زودتر و بهتر آرزو دیرینه اش را در ثبت پاره های ایران شناسی اجرایی نموده پس ایران را در چهار بخش مستند می نماید؛ کویرهای ایران، تمدن حاشیه های البرز و زاگرس و دریای پارس، در چهار فیلم با عنوان هایی چون همراه باد، در دل تنهایی کویر، زاگرس: گاهواره تمدنی کهن، البرز: زادگاه تمدنی به قدمت تاریخ و دریای پارس به نمایش درآمد.

خسرو سینایی کارگردان دیگر سخنران این بخش از دوستی بیش از 60 ساله میان خودش و منوچهر طیاب سخن گفت و اعلام کرد: از زمانیکه در دانشگاه بودیم تا سفری که به اروپا داشتیم و سپس باهم آغاز به تحصیل در رشته معماری کردیم این دوستی وجود داشت. طیاب سابقه سینمایی اش بسیار بیشتر از من بود و با مجله ستاره سینما همکاری داشت، اما 50 سال طول کشید تا من خودم را قانع کردم سینما جز یک ابزار نیست و این ابزار را هر کسی با ذهنیت خود از آن بهره می گیرد، کسی دوست دارد آرتیست شود، کسی دوست دارد جنجال به راه بیندازد و کسی هم دوست دارد آن را در خدمت ارتقای فرهنگ جامعه به خدمت بگیرد، طیاب اینگونه بود. اگر به کارنامه سینمایی طیاب نگاه کنید، همه آثارش درباره ایران است، او سعی کرد ریزه فرهنگ های گمشده ایران را نجات دهد.

سپس با حضور خسرو سینایی و محمد حمیدی مقدم نشان فیروزه ای جشنواره سینماحقیقت به منوچهر طیاب اهدا شد.

منوچهر طیاب نیز پس از دریافت لوح و تندیس خود با تاکید بر اینکه من این بزرگداشت را شخصی نمی بینم بلکه بزرگداشتی برای سینمای مستند کشور است گفت:ما روزی وارد این مملکت شدیم که چیزی به عنوان سینمای مستند نبود و ما هم نمی دانستیم در چه راهی قدم می گذاریم اما وقتی فیلم سفال را ساختم و آن را روی پرده دیدم به خودم گفتم، آرزو دارم در ایران سینمای مستند پا بگیرد.

وی ادامه داد: شرایط به گونه ای پیش رفت که ما در این سالها بیش از هزار فیلم مستند ساختیم که در خارج از کشور مورد توجه قرار می گیرند. من در چند جشنواره بین المللی عضو هیات داوران بودم و وقتی فیلم مستند ایرانی نمایش می دادند سالن ها پر از جمعیت می شد. سینمای مستند ما رنگ و بو و هوای دیگری دارد، درست است این سینما را از غرب گرفتیم اما مطابق احتیاج جامعه و فرهنگی خودمان استفاده شده است. گر چه نمی توانم بگویم ما مکتب سینمای مستند داریم اما در خانواده سینمای دنیا با وجود سینمای مستند، حرفی برای گفتن داریم.

حسین ترابی دیگر مستندساز قدیمی هم در این مراسم به شوخی گفت: قسمت اعظم سینماگران پیشکسوت ما وقتی در جوانی به دانشگاه رفتند، نمیخواستند سینما بخوانند اما احتمالا چون درس های دیگر سخت بوده است سینما را انتخاب می کردند.

همچنین یکی از شاگردان ضابطی جهرمی در این مراسم، اثر هنری خود را به این هنرمند اهدا کرد.