نعل درگاه چیست ؟ نکات اجرای نعل درگاه و اصول نصب آن - یزد بلاگ

نعل درگاه چیست؟

نعل درگاه قطعه ای چوبی، بتنی، آجری یا فلزی است که در قسمت بالایی پنجره و در، یا به عبارتی درگاه نصب می گردد. نعل درگاه در واقع پروفیل های محکمی هستند که در جهت تحمل و انتقال بار های ثقلی وارد شده بر درگاه به سمت طرفین به کار برده می شوند. نصب و اجرای نعل درگاه اصول و ضوابط خاص خود را دارد که در ادامه به آن می پردازیم.

دانلود جزییات و نقشه های اجرایی مرتبط با نعل درگاه

انواع نعل درگاهی

نعل درگاهی را به طور عمده بر اساس مصالحی که در ساخت آن ها مورد استفاده قرار می گیرد دسته بندی می نمایند. بر همین اساس می توان به چند نوع زیر اشاره نمود.

نعل درگاه فلزی

اجرا و نصب این نوع از نعل درگاهی بسیار ساده است و از طرفی هم می توان در اسکلت های مختلفی به کار برد. این نوع از نعل درگاهی از دو تیرآهن که به هم متصل شده اند ساخته می گردد. نحوه اجرای آن هم به این گونه است که ابتدا دو تیرآهن را با توجه به اندازه درگاه و بارهای وارد شده بر آن در فاصله مناسب از یکدیگر قرار می دهند سپس به وسیله جوش آن را به یکدیگر متصل می نمایند. قبل از نصب نعل درگاهی فلزی باید از صاف و تراز بودن سطح دیوار جانبی که قرار است نعل درگاهی روی آن قرار بگیرد اطمینان حاصل گردد. بعد از نصب نعل درگاهی عملیات دیوارچینی روی آن ادامه می یابد.

نعل درگاه بتنی

نعل درگاهی بتنی در واقع یک تیر بتنی مقاوم است و برای اینکه در برابر نیروهای کششی نیز مقاوم باشد آن را با میلگرد مسلح نموده اند. استفاده از این نوع نعل درگاه بیشتر در سازه های با اسکلت بتنی دیده می گردد. برای ساخت آن ابتدا میلگرد ها را با توجه به اندازه درگاه برش می دهند و سپس با استفاده از خاموت ها به یکدیگر وصل می نمایند. علی رغم تمامی مزایایی که استفاده از این نوع نعل درگاهی به همراه دارد، استفاده از آن با نقاط ضعفی نیز همراه است. زمان بر بودن اجرای آن را می تواند نقطه ضعف اصلی آن در نظر گرفت.

نعل درگاهی چوبی

نعل درگاهی چوبی نیز اگرچه امروزه با رواج پیدا کردن انواع دیگر نعل درگاهی چند مورد استفاده قرار نمی گیرد اما در سالیان نه چندان دور بسیار پرکاربرد بودند. استفاده از این نوع نعل درگاهی با معایبی همچون مقاومت پایین در برابر رطوبت و آسیب پذیر بودن در برابر حشراتی مانند موریانه همراه است.

در خصوص نعل های چوبی که هر از گاهی در بعضی از سازه های امروزی مورد استفاده قرار می گیرند باید توجه داشت که اگر عرض درگاه کوتاه یا نیروهای وارد شده بر آن کم هستند می توان به طریق معمول دیوارچینی را روی آن در پیش گرفت اما اگر عرض درگاه یا نیروهای وارد شده بر آن زیاد است باید قبل از آغاز دیوارچینی یک قوس آجری روی نعل درگاهی اجرا گردد.

نعل درگاهی قوسی

یکی دیگر از روش هایی که در گذشته برای انتقال بار بالای درگاه ها مورد استفاده قرار می گرفت، استفاده از نعل درگاهی قوسی شکل بود. این نوع از نعل های درگاهی را می توان در بسیاری از سازه های قدیمی مانند ساختمان ها و پل ها مشاهده کرد. امروزه نیز در بسیاری از سازه های که با معماری سنتی ساخته شده اند استفاده از این نوع نعل درگاهی مشاهده می گردد.

اصول و ضوابط نعل درگاه

اجرای نعل های درگاهی با استفاده از هر مصالحی که باشد باید طبق یک سری اصول و استاندارد صورت گیرد که در زیر به مهم ترین آن ها به طور خلاصه وار اشاره شده است.

• حداقل ارتفاع نعل های درگاهی فلزی باید 15 و بتنی 25 سانتی متر باشد.
• نعل های درگاهی باید حداقل 20 تا 25 سانتی متر از هر طرف روی دیوارهای جانبی قرار بگیرند البته در مواردی خاص وقتی که طول درگاه بیشتر از 5 متر باشد، طبق آیین نامه اجرایی برای جلوگیری از هر گونه مشکل، نعل درگاهی باید حداقل 50 سانتی متر روی بخش تکیه گاه دیوار جانبی قرار گیرد.
• نعل درگاهی باید با در نظر دریافت ارتفاع مناسب درگاه طراحی و اجرا گردد و هر گونه کوتاهی در آن می تواند در آینده هزینه زیادی را برای تعمیر آن به دنبال داشته باشد.
• عرض نعل های درگاهی باید برابر با عرض دیوار جانبی باشد.
• در نعل های درگاهی چوبی باید از تیرهای چوبی با سطح مقطع گرد یا چهار تراش استفاده گردد.
• در صورتی ساختمان با چند درگاه پشت سر هم روبرو باشد در این صورت باید از نعل های درگاهی سراسری استفاده گردد.
• برای جلوگیری از زنگ زدن نعل های درگاهی فلزی بهتر است که آن ها را یک لایه از پوشش های ضد زنگ پوشاند.

سخن آخر

نعل های درگاهی از اجزای ساختمان هستند که در بالای درگاه یا همان در و پنجره اجرا می شوند. اندازه و مشخصات نعل های درگاهی تا درجه زیادی به ویژگی های درگاه همچون عرض آن بستگی دارد. انواع مختلفی از نعل های درگاهی وجود دارند که نوع فلزی و بتنی از رایج ترین آن ها هستند.