آلاینده ازن چگونه فراوری می گردد؟ - یزد بلاگ

به گزارش خبرنگاران، گاز ازن از ترکیب سه اتم اکسیژن ایجاد می گردد. این گاز در لایه های بالای جو مانع ورود اشعه ماورای بنفش به زمین می گردد و از این رو حضور آن در جو لازم و ضروری است اما ازن در سطح زمین خود را به صورت آلاینده ای سمی نشان می دهد. ازن موجود در سطح زمین برای سلامتی انسان، جانوران و گیاهان مضر است و از آن به عنوان ازن بد و آلاینده نامبرده می گردد. این آلاینده به طور مستقیم در هوا منتشر نمی گردد بلکه توسط واکنش های شیمیایی بین اکسیدهای نیتروژن و ترکیبات آلی فرار در حضور نور خورشید ایجاد می گردد. از این رو میزان آن در تابستان و طی ساعت های میانی روز بیش از سایر مواقع است.

در خصوص چگونگی تشکیل آلاینده ازن باید گفت که پیش سازهای آن مواد آلی فرار (VOC) و ناکس یا اکسیدهای نیتروژن است. در واقع به نوعی خودروهای دیزلی، موتورسیکلت های فرسوده و بخارات بنزین پیش سازهای ازن هستند و تمامی این منابع در حضور گرما و نور خورشید، ازن فراوری می نمایند. از سوی دیگر استفاده از سوخت گازوییل در نیروگاه ها و پالایشگاه ها می تواند در افزایش غلظت ازن نقش داشته باشد.

هر چند که ازن بیش از چهار سال است که در ماه های گرم هوای تهران را آلوده می نماید و هر سال نیز بر میزان آن افزوده می گردد اما هنوز برنامه مشخصی برای کنترل غلظت آن در هوا از سوی دستگاه های مسئول ارائه نشده است. بهزاد اشجعی - دبیر کمیته فنی صدور مجوزهای خودرویی سازمان محیط زیست - افزایش تعداد خودروها در تهران را یکی از عوامل افزایش غلظت آلاینده ازن می داند چرا که خودروها عامل اصلی فراوری آلاینده ناکس و هیدروکربن های نسوخته هستند و در حضور گرما ازن فراوری می نمایند.

ارتقای استاندارد خودروها راه چاره کاهش آلاینده ازن

او همچنین در گفت و گو با خبرنگاران تاکید می نماید که ارتقای استاندارد خودروهای فراوریی به یورو5 یکی از راه چارههای کاهش آلاینده های هوا از جمله ازن است اما متاسفانه چندین سال است که خودروسازان به بهانه های مختلف زیر بار این موضوع نرفته اند.

حسین شهید زاده - مدیر عامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران - نیر پیش از این به خبرنگاران گفته بود: مواد آلی فرار (VOC) از منابع مختلفی از جمله پمپ بنزین ها یا باک خودروها متصاعد می شوند. پیش از این وزارت نفت طرحی را تحت عنوان طرح کهاب برای کاهش بخارات ناشی از پمپ بنزین ها دنبال می کرد اما متاسفانه این طرح رها شد. از سوی دیگر در باک خودروها قطعه ای به نام کنیستر وجود دارد که بخارات بنزین داخل باک را جذب و آن را تبدیل به مایع می نماید. اگر در باک خودرویی باز و بوی بنزین از آن خارج گردد یعنی کنیستر به درستی کار نمی نماید.

شهیدزاده همچنین تصریح می نماید: در کشور ما خودروها به ازای هر 100 کیلومتر پیمایش 7 یا 8 لیتر سوخت مصرف می نمایند اما در سایر کشورها این میزان به 4 لیتر رسیده است که این خود در افزایش آلاینده ها موثر است.

بر اساس گزارش شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، ازن موجود در هوایی که تنفس می کنیم - به ویژه در روزهای گرم و آفتابی که به طور معمول، ازن به حد ناسالم می رسد - می تواند به سلامت ما آسیب برساند حتی میزان به نسبت پایین ازن سبب بروز عوارضی بر سلامتی انسان می گردد. در این بین افراد مبتلا به بیماری های ریوی، بچه ها، سالمندان و افرادی که در خارج از منزل فعالیت می نمایند ممکن است نسبت به افزایش غلظت آلاینده ازن حساس تر باشند.

تنفس ازن همچنین می تواند انواع مسائل سلامتی از جمله درد قفسه سینه، سرفه، سوزش گلو و گرفتگی ریه را موجب گردد. ازن موجود در سطح زمین همچنین می تواند ریه ها را برای عفونت مستعدتر کند و التهاب جدار ریه ها را به دنبال داشته باشد.

بر اساس این گزارش، در صورتی که غلظت ازن بالاتر از حد مجاز سلامت باشد ضروری است که بچه ها و بزرگسالان فعال و افراد مبتلا به بیماری های ریوی - مانند آسم - از حضور طولانی مدت در فضای باز خودداری نمایند و در صورتی که میزان این گاز در شرایط ناسالم قرار گیرد تمام افراد از جمله بچه ها باید حضور خود در فضای باز را محدود یا در صورت احتیاج متوقف نمایند.