هخامنشیان چگونه نوروز را جشن می گرفتند؟ - یزد بلاگ

به گزارش دنیای سفر بنیاد فردوسی شاخه توس در سلسله گزارشی به آیین نوروز در دوره های تاریخی پرداخت است.

در بخش اول درباره نوروز و حکومت هخامنشیان آمده است:

بعضی گمان دارند که کوروش هخامنشی نوروز را (سال 538 قبل از میلاد) به عنوان جشن ملی اعلام نموده است.

او در این روز برنامه هایی برای: ترفیع سربازان، پاکسازی مکان های همگانی، نظافت خانه های شخصی و بخشش محکومان اجرا می نموده است.

این آیین ها در زمان دیگر پادشاهان هخامنشی نیز برگزار می شده است.

مردم در دوران هخامنشیان با جشن های نوروز آشنا بوده اند و هخامنشیان نوروز را با شکوه و بزرگی جشن می گرفته اند.

ارنست هرتسفل(Ernst Herzfeld) که در سال های 1930 در تخت جمشید حفاری می کرد، عقیده داشت که: تخت جمشید تنها در مواقع برگزاری مراسم و تشریفاتی خاص از آن استفاده می شده است از جمله جشن نوروز که در یکی از کاخ های تخت جمشید، یعنی [کاخ آپادانا] برگزار می شد.

کاخ آپادانا از قدیمی ترین کاخ های تخت جمشید، به فرمان داریوش بزرگ بنا شد.

شواهد نشان می دهد داریوش اول هخامنشی، به مناسبت نوروز در سال 416 قبل از میلاد سکه ای از جنس طلا ضرب کرد که در یک سوی آن سربازی در حال تیراندازی نشان داده شده است.

آن طور که از کتیبه های دوران هخامنشی برمی آید، زمان شروع سال نو زمان معین و دقیقی نداشته، بلکه متغیر بوده و دلایل آن بسیار پیچیده است. بنا بر مدارک به جای مانده، در سرتاسر دوران هخامنشی، زمان شروع سال نو از 21 اسفندماه (12 مارس) تا 9 اردیبهشت (29 آوریل) در نوسان بوده است.

در دوران هخامنشیان، 11 روز اول فروردین (فرورتیشن/Farvartishn) ویژه انجام مراسم نوروز بود.

شاه در نخستین روز سال نو روحانیون، بزرگان، مقامات دولتی، فرماندهان ارشد نظامی، دانشمندان و نمایندگان سرزمین های دیگر را می پذیرفت و ضمن سپاسگزاری از عنایات خداوند، گزارش کارهای سال کهنه و برنامه های دولت برای سال نو و نظر خویش را بیان می کرد که نصب العین قرار گیرد.

شاه سپس پیشکش ها را دریافت می کرد که نمونه آن در کنده کاری های تخت جمشید دیده می گردد.

آنگاه مراسم سان و رژه برگزار می شد و افسرانی که قهرمان دفاع از وطن شده بودند، ترفیع و پاداش می گرفتند و مقامات تازه و قضات نو معرفی می شدند.

گیرشمن باستان شناس فرانسوی، در خصوص مراسم نوروز در دربار هخامنشیان نوشته است: همه چیز در تخت جمشید برای بزرگداشت این جشن ملی بنا شده است.

پیش از انجام تشریفات نوروز، بزرگان حکومت شاهنشاهی و نمایندگان کشورها به تخت جمشید می آمدند و در دشت پهناور مرودشت - که رود پلوار از میان آن می گذرد و در مغرب تخت جمشید قرار گرفته - هزاران چادر می زدند. در نمای خارجی پلکان تخت جمشید اشخاصی که در تشریفات نوروز شرکت دارند، نشان داده شده اند. در این سنگ برجسته ها نمایندگان 23 ملت پیرو شاهنشاهی ایران و درباریان پارسی و مادی به همراه اسب ها و گردونه های پادشاهی و سربازان شوشی دیده می شوند.