ناسا رفیقی کوچک و دوست داشتنی را برای تلسکوپ جیمز وب می فرستد! - یزد بلاگ

بعد از گذراندن یک سال و نیم در تنهایی مطلق و میلیون ها کیلومتر دورتر از زمین، بالاخره تلسکوپ فضایی جیمز وب ناسا قرار است همراهی داشته باشد.

سازمان فضایی ناسا به تازگی یک تاسواره به مقدارٔ یک توستر را برگزیده است تا به دستیار کوچک و دوست داشتنی تلسکوپ بسیار بزرگ تر جیمز وب (JWST) تبدیل شود.

ناسا این مأموریت فضایی 8.5 میلیون دلاری، به نام نظارت فعالیت ستاره های نزدیک با تصویربرداری و طیف سنجی فرابنفش یا به اختصار مَنتیس (MANTIS)، را انتخاب نموده است که کار طراحی و ساخت آن را پژوهشگران دانشگاه کلرادو بولدر در آزمایشگاه فیزیک اتمسفری و فضایی (LASP) این دانشگاه برعهده دارند.

این فضاپیمای کوچک اما پرتوان قرار است در سال 2026 به فضا پرتاب شود. نام آن از میگوی منتیس می آید، سخت پوستی که به خاطر مشت های قوی و بینایی خارق العاده اش مشهور است. تلسکوپ فضایی منتیس، همچون همتای خود در اغماق اقیانوس ها، دیدی منحصربهفرد دارد و رصدهایی را از آسمان شب در طیف کامل فرابنفش (UV) انجام خواهد داد؛ از جمله در فرابنفش شدید (EUV) که انرژی بیشتری دارد.

تاسواره با این رصدها ستاره هایی را با فاصلهٔ ده ها سال نوری از زمین مطالعه می نماید و به این ترتیب مکملی برای رصدهای وب از سیارات فراخورشیدی خواهد بود.

تیم LASP به زودی کار خود را روی منتیس شروع خواهد نمود. این فضاپیما پس از پیوستن به تلسکوپ فضایی جیمز وب حدود یک سال را به جمع آوری داده مشغول خواهد شد. انستیتوی ملی اخترشناسی ایتالیا و دانشگاه ایالتی پینسیلوانیا دیگر شرکای تکنیکی مأموریت هستند.

دیوید ویلسون (David Wilson)، سرپرست تیم علمی مأموریت در LASP، گفته است برای بسیاری از ستارگان، این اولین باری خواهد بود که می بینیم در فرابنفش شدید چگونه دیده می شوند.

و این یعنی می توانیم چشم اندازی وسوسه انگیز از دنیاهایی داشته باشیم که می توانند میزبان حیات باشند.

سیاره ها اغلب در جریان بمباران شدن با تشعشعات ستارهٔ میزبان مقادیر بزرگی EUV آزاد می نمایند، نشانه ای که می گوید شاید درحال از دست دادن اتمسفر خود هستند. اما تعیین شده است که مقدار گیری این طوفان های تشعشعی سخت است، و این جاست که منتیس وارد می شود.

فضاپیمای منتیس از دید عالی خود برای یاری به تلسکوپ جیمز وب استفاده می نماید. منتیس فیزیک پرتب وتاب ستاره ها را، ازجمله هنگام فوران های بزرگ انرژی به صورت شعله ها، رصد خواهد نمود. داده های منتیس درکنار رصدهای خود JWST به دانشمندان یاری خواهد نمود تا تکه های پازل منظومه های فراخورشیدی را کنار هم بچینند تا تعیین نمایند سیارات آنها قابل سکونت هستند یا نه.

کوین فرنس (Kevin France)، استاد دانشگاه کلرادو بولدر و دانشمند تیم منتیس، در بیانیه ای اعلام نموده است که ما منتیس را به عنوان نوعی دستیار فرابنفش پیشنهاد دادیم که JWST را دنبال می نماید، همان نقاط آن را رصد می نماید و اطلاعات زمینه ای مهمی را از محیط های ستاره ای که سیارات در آن به سر می برند محیا می سازد.

برایانا ایندال (Briana Indahl)، محقق ارشد تیم در LASP، می گوید ما می خواهیم بدانیم این جریان UV که از ستاره ها می آید چگونه اتمسفر سیارات و حتی سکونت پذیری آنها را تحت تأثیر قرار می دهد.

ویلسون می گوید وقتی این تشعشعات به بالای اتمسفر یک سیاره برخورد می نمایند، اتمسفر باز می شود و بخشی از آن می تواند وارد فضا شود. اگر شار EUV بالایی داشته باشید، اتمسفر سیاره شاید به سرعت زدوده شود.

ایندال می گوید هیچ فضاپیمایی از سال 2001 به جز خورشید ستارهٔ دیگری را در طیف EUV رصد ننموده است.

آخرین فضاپیمایی که می توانست این نورها را رصد کند، فضاپیمای کاوشگر فرابنفش شدید ناسا بود که از سال 1992 تا 2001 فعالیت می کرد.

منتیس می خواهد آن مد را احیا کند. این فضاپیما از دو تلسکوپ بسیار پیشرفته در قاب کوچک خود بهره خواهد بود. اولی تشعشعات فرابنفش کم انرژی را رصد خواهد نمود. دومی از یک طراحی استفاده می نماید که تا به حال برای جمع آوری نور فرابنفش شدید به فضا فرستاده نشده است.

ایندال می گوید ما انواع متفاوت ستاره ها را رصد خواهیم کرد. داده های منتیس ضیافتی برای پژوهشگرانی خواهد بود که روی سیاره هایی مانند زمین خودمان اما در دوردست ها مطالعه می نمایند.

227227