زنان و المپیک؛ مسیری ناهموار از شروع تا امروز - یزد بلاگ

اولین زنان المپیکی

به ابتکار آلیس میلیات فرانسوی و فدراسیون بین المللی ورزش زنان (FSFI)، جنگ قدرت با کمیته بین المللی المپیک (IOC) آغاز شد. برگزاری المپیک های زنان از سال 1922 تا 1934 بالاخره کمیته را مجبور به تسلیم کرد و به مرور ورزشکاران زن به المپیک راه پیدا کردند. البته عدم تعادل جنسیتی در المپیک، حتی در قرن بیستم، همچنان مشاهده می گردد اما این موضوع در حال حاضر خیلی کمتر از سال های آغاز این اتفاق است.

منشور المپیک در سال 2007 برای مقابله با تأثیرات جنیسیتی، حضور زنان را در هر رشته ورزشی اجباری گفت. در سال 2014 هم کمیسیون اروپا از برابری جنیسیتی در ورزش دفاع کرد و بالاخره IOC اصول برابری جنسیتی را به دستور کار المپیک 2020 اضافه نمود.

جهت تاریخی حضور زنان در المپیک

بارون فانسوی پیر دو کوبرتین در سال 1894 بازی های المپیک را در کنگره سوربن فرانسه مجددا احیا کرد. این بازی ها، که با با نام المپیک مدرن شناخته می شدند، فقط مخصوص مردان بودند و بر همین اساس سرودی به نام نیروی عضلانی و مغزها برای آن سروده شد. در آن موقع نیازی به اعلام رسمی ممنوعیت حضور زنان در المپیک نبود چون این سرود اینطور بیان می کرد که به آن ها فکر نمی گردد، به این علت که حضورشان در المپیک غیر قابل تصور است.

اولین بازی ها در سال 1986 بدون حضور هیچ زنی برگزار گردید که موج نارضایتی ها را با خود به همراه داشت. با وجود مخالفت بنیانگذار بازی ها با حضور زنان در المپیک، این موج نارضایتی در سراسر اروپا گسترده شد و بالاخره بازی های 1900 پاریس با حضور 997 بازیکن که 22 نفر از آن ها زن بودند برگزار گردید.

شارلوت کوپر، تنیسور بریتانیایی، اولین زنی بود که در تاریخ المپیک توانست مدال طلا کسب کند. با این وجود همچنان مشارکت زنان به حضور در بازی های به اصطلاح زنانه محدود می شد. بازی های زنانه مخصوص اشراف بود و شامل ورزش های تنیس، قایقرانی، کروکت، اسب سواری و اسکیت می شد. به نظر مسؤولین المپیک آن موقع این ورزش ها از زنانه بودن و باروری محافظت می کردند و در عین حال نجابت را هم از بین نمی بردند چون نیازی به کوشش های شدید و مداوم نداشتند.

بریتون مد سایرز، قهرمان اسکیت در سال 1908، در حالی مدال طلای انفرادی و برنز مشترک با همسرش را در لندن دریافت می کرد که دامنی تا ساق پایش به تن داشت. هموطنان سایرز هم مدال های مختلفی در المپیک دریافت کردند به ویژه کویینی نیوول که در میان 25 شرکت کننده از انگلیس، فرانسه و ایالات متحده در رشته کمانداری به مقام نخست دست پیدا کرد. متاسفانه با تمام استقبالی که از حضور زنان در المپیک صورت گرفت برگزارکنندگان این بازی ها همچنان حضور زنان در المپیک را محدود می کردند.

در سال 1917 این نابرابری جنسیتی باعث ایجاد جدل بین آلیس میلیات، پیشکسوت و رئیس مرکز مرزش زنان فمینا، و بعلاوه خزانه دار فدراسیون فرانسه و ورزش فمینین شد. او با اشاره به این نکته که ایفای نقش زنان در جنگ دنیا اول استدلال شکنندگی طبیعی آن ها را رد می نماید خواهان پذیرش ورزشکاران زن در همه رشته های ورزشی المپیک شد.

بعلاوه در سال 1919 کمیته بین الملل المپیک (IOC)، که تمام اعضایش را مردان تشکیل می دادند، مانع حضور زنان در مسابقات دو و میدانی شد. در آن سال مطبوعات بیشتر از آنکه به مدال طلای کسب شده به وسیله مگدا جولین در مسابقات اسکیت بپردازند از لباس مخمل سیاه و سفید بلندی که پوشیده بود و یقه سفید روشن آن صحبت و ابراز خوشحالی می کردند. البته تمام این اتفاقات مانع از حضور زنان نشد و برعکس، باعث تولد چهره های بزرگی مثل سوزان لنگن فرانسوی با لقب غواص تنیس شد.

آغاز مبارزات برای حضور زنان در المپیک

آلیس میلیات که زنی سرسخت بود در تمام این سال ها با همه زنان ورزشکار اروپایی در ارتباط بود و در سال 1921 فدراسیون بین المللی ورزش زنان (FSFI) را تاسیس کرد. این زن مبارز و خستگی ناپذیر توانست باز ی های المپیک زنان که به وسیله 16 زن در قرن ششم قبل از میلاد تاسیس شده بود را با نام HERA دوباره احیا کند. در اولین سری HERA در مجموع 77 ورزشکار زن از انگلیس، سوئیس، ایتالیا، نروژ و فرانسه شرکت کردند.

در این مسابقات مری لینز در رشته های دو سرعت و پرش از ارتفاع 3 مدار طلا، 2 نقره و 1 برنز دریافت کرد. پس از این مسابقات بود که یوهانس سیگفرید ادستروم سوئدی، رئیس اتحادیه بین المللی فدراسیون های دو و میدانی، از آلیس میلیات درخواست کرد که نام بازی های المپیک را با نام HERA جایگزین کند.

در سال 1924 فقط 13 ورزشکار زن در رشته هایی مثل شنا، تنس، شمشیربازی، پرتاب دیسک در بازی های های دنیای زنان در گوتنبرگ شرکت کردند و در کنار 245 مرد با هم به رقابت پرداختند. این بازی ها بین 10 کشور و با 8000 نفر تماشاگر برگزار گردید. عملکرد پل هالینا کونوپاکا در مسابقه پرتاب دیسک و دو 100 متر او در 12 ثانیه مورد توجه مارگارت رادیدوآ فرانسوی نهاده شد. این نتایج درخشان همراه با عزیمت کوبرتین از IOC در سال 1925 امکان حضور زنان در المپیک تابستانی 1928 را بدون هیچ محدودیتی فراهم کرد. در آمستردام ورزشکاران زن برای اولین بار در ماده های شاخه های 100 متر، 400 متر، 800 متر و پرش ارتفاع شرکت کردند. در همان سال اتجاد جماهیر شوروی که همواره در بازی های المپیک غایب بود، بازی هایی را با نام اسپارتیاکاد پایه گذاری کرد که مخصوص زنان بود.

اگرچه فعالین فمینیست اروپایی خواهان حضور بدون محدودیت زنان در بازی های المپیک بودند، ولی زنان انگلیسی در آن سال مسابقات را تحریم کردند اما با واکنش های ضد زن هنری دو بیلت لاتور بلژیکی، رئیس جمهور نو، و بعلاوه انتقادهای شدید اهالی ورزش و مطبوعات ورزشی روبه رو شدند. بعلاوه در آن سال لینا رادکه در دوی 800 متر در کنار زنان فقیر و بدون آمادگی جسمانی لازم مسابقه داد هم مورد انتقاد های فراوان نهاده شد.

به علت همین اتفاقات وحشتناک IOC تصمیم گرفت که ورزش را برای ورزشکاران زن تا سال 1960 ممنوع اعلام کند. FSFI با این اسم که IOC می خواهد ورزش های زنان را کنترل کند دوباره در سال 1930 بازی هایی را در پراگ برگزار کرد. موفقیت های کسب شده در این دوره از مسابقات مسؤولین IOC را مجبور به اصلاح قوانین اعلام شده کرد. البته این اصلاحات به شرطی انجام می شد که مسابقات مخصوص زنان که به وسیله FSFI برگزار می شد به صورت کامل متوقف گردد. به همین علت آخرین بازی های زنان در سال 1934 برگزار گردید.

ادامه جهت آلیس میلیات

کناره گیری آلیس میلیات از مقام خود به علت مسائل بهداشت همراه با افزایش آگاهی و تغییر ذهنیت ها در ارتباط با ورزش زنان بود، به همین علت با کناره گیری او ورزش زنان همچنان به توسعه خود ادامه داد و مقاومت مخالفان در برابر این تغییر روز به روز کمتر می شد.

در سال 1954 المپیک از مشارکت زنان شوروی حمایت کرد و اسب سواری هم به یک رویداد مختلط فردی تبدیل شد. البته باید بدانید که فقط در سال های 1970 و 1980 و به علت بخشنامه های سازمان ملل درباره فواید ورزش برای سلامتی و از بین رفتن کلیشه های جنسیتی، حضور زنان در المپیک مورد حمایت نهاده شد.

با تمام این اتفاقات با یک نگاه گذرا به سهمیه های ورزشی می توان فهمید که همچنان تعصبات جنیسیتی در ورزش وجود دارد. اسکی تا سال 1980 بیشترین تعدادد زن را داشت و پس از آن تنیس قرار داشت. در سال 1990 دو و میدانی در صندلی دهم قرار داشت اما ورزش های سوارکاری صندلی خود را در مکان چهارم حفظ نموده بودند. اما از سال 1991 هر ورزش نوی که به فهرست بازی های المپیک اضافه می شد باید مسابقه مخصوص زنان هم برگزار می کرد. در سال 2012 هم سهم زنان در بازی های المپیک لندن 44% بود.

جمع بندی

نگاه جنسیت زده همواره در کمیته بین المللی المپیک (IOC) وجود داشته است. تا سال 1981 مسابقات کاملا مردانه بود و خبری از حضور زنان در المپیک نبود. در سال 2007 منشور المپیک در قانون 2، بند 7 اسم کرد که نقش IOC، تشویق و حمایت از ارتقا زنان در ورزش و در همه سطوح و همه ساختارها، با هدف اجرای اصل برابری زن و مرد است.

بعد از برگزاری کنفرانس برابری جنسیتی در ورزش که در سال 2013 در ویلنیوس برگزار گردید، کمیسیون اروپا در سال 2014 اقدامات استراتژیک خود در خصوص برابری جنسی در ورزش را منتشر کرد. در همان سال یازدهمین توصیه IOC، که در آن موقع یک سوم اعضایش زن بودند، به دستور کار المپیک 2020 اضافه شد و برابری جنسیتی را به اسم یک هدف در نظر گرفت. جالب است بدانید که درخواست مردان برای شرکت در ژیمناستیک ریتمیک و شنای همزمان که در سال 2012 رد شده بود قرار است مجددا آنالیز گردد.

منبع: EHNE

گروه ساختمانی آبان: گروه ساختمانی آبان: بازسازی ساختمان و تعمیرات جزئی و کلی و طراحی ویلا و فضای سبز و روف گاردن، طراحی الاچیق، فروش درب های ضد سرقت را از ما بخواهید.

نماشو: نماشو، طراحی سایت، سئو، چاپ و طراحی گرافیکی را به ما بسپارید.